تأثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو، بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (lallemantia iberica (m.b.) fischer & meyer)

به منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو کود، بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (lallemantia iberica (m.b.) fischer & meyer)، این تحقیق بر پایه طرح کامل تصادفی با 9 تیمار و 5 تکرار در سال زراعی 94-93 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون استفاده از کود)، بیوفسفات، نیتروکسین، نانو کود کامل، کود شیمیایی ماکرو، بیوفسفات × نیتروکسین، نیتروکسین × نانو کود، بیوفسفات × نانو کود و بیوفسفات × نیتروکسین × نانو کود بود. نتایج نشان داد که صفت های ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک پیکر رویشی، درصد اسانس و ترکیب های تشکیل دهنده اسانس بالنگو، به طور معنی داری تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. به طوری که بالاترین ارتفاع گیاه در تیمار کاربرد کود شیمیایی (35 سانتی متر)، بیشترین وزن تر و خشک پیکر رویشی در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و نیتروکسین (به ترتیب 05/36 و 09/5 گرم) و بالاترین درصد اسانس در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و بیوفسفات به میزان 57/0% حاصل شد. 24 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی شد که مهمترین آنها، لیمونن، لینالول، وربنون، بتا-کاریوفیلن، جرماکرن d و بتا-کوببن بود. بیشترین مقدار لیمونن (7%)، در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات و نیتروکسین؛ بالاترین مقدار لینالول (9/17%) در حضور تیمار نیتروکسین× نانو کود؛ بیشترین مقدار وربنون (8/8%) در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات، نیتروکسین و نانو کود؛ بالاترین درصد بتا-کاریوفیلن (12%) در تیمار کاربرد بیوفسفات× نانو کود و بیشترین درصد جرماکرن d و بتا-کوببن (به ترتیب 15% و 5/11%) نیز تحت تأثیر تیمار نانو کود حاصل شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که کاربرد همزمان نانو کود و کودهای زیستی تأثیر هم افزایی بر کمّیت و کیفیت محصول و بازده اسانس بالنگو دارند.